Jaarverslag 2021
WSD in tien punten
Birgitte Kochuijt, manager Werk en Ontwikkeling, WSD: “Enkele jaren geleden is WSD samen met Weener XL en Reinier van Arkel gestart met ontwikkelingsgerichte arbeidsmatige dagbesteding, afgekort OAD. Het doel was én is om voor mensen met een psychische kwetsbaarheid die graag weer willen werken in beeld te krijgen wat eventueel nodig is aan begeleiding en ondersteuning om een duurzame vervolgstap te kunnen maken. Daarbij wordt gebruikt gemaakt van de expertise van WSD, Weener XL en Reinier van Arkel.
Het unieke van OAD is dat het bundelen van krachten ervoor zorgt dat deelnemers mooie stappen zetten. Na een periode van maximaal één jaar krijgen we inzicht in de arbeidspotentie van de deelnemers. Gaandeweg doen ze structuur en ritme op; OAD bevordert hun sociale vaardigheden en helpt mee bij de ontwikkeling van arbeidsvaardigheden in een werkomgeving met collega’s. Een belangrijke voorwaarde voor het slagen van OAD is de motivatie van een kandidaat. Daarnaast moet werk passen in de fase van iemands behandeltraject.”
“OAD heeft zich ontwikkeld tot een bijzonder diagnose-instrument dat daarom niet exclusief gebruikt wordt in de behandeling van mensen met psychische kwetsbaarheid. Ook kandidaten met andere onderliggende problemen komen ervoor in aanmerking. Belangrijk is dat tijdens OAD duidelijk wordt waar iemand staat, wat hij of zij nodig heeft en welke activiteiten aanspreken. Maatwerk staat daarbij voorop en bij WSD kunnen we dat samen met onze twee partners bieden.
Een belangrijk onderdeel van OAD is de zelfredzaamheidsmatrix. Dat is een instrument waarmee behandelaars, beleidsmakers en onderzoekers de mate van zelfredzaamheid van deelnemers beoordelen. Aan het einde van hun traject ligt er een advies dat aangeeft hoe de volgende stap eruit ziet. De uitkomst kan zijn dat iemand op termijn kan uitstromen naar regulier werk, maar de conclusie kan ook zijn dat een kandidaat voorlopig aangewezen is op een uitkering omdat activiteiten nog niet haalbaar zijn. Daar tussenin zijn ook allerlei mogelijkheden, variërend van vrijwilligerswerk of werken met loonkostensubsidie.”
“In 2021 is WSD er samen met Reinier van Arkel conform de doelstelling in geslaagd negentig tot honderd dagdelen te vullen met OAD. Dat is een succes, zeker gelet op de impact van de coronacrisis. Het was ook onze ambitie om in onze negen gemeenten vijftig OAD-trajecten op te zetten. Vanwege de coronacrisis is de teller helaas blijven steken op tien trajecten; we verwachten in 2022 een inhaalslag te kunnen plegen.
We zijn er tot nu toe in geslaagd 56 procent van alle kandidaten die zijn gestart met OAD naar werk met of zonder loonkostensubsidie te begeleiden. Dat is zeker gelet op corona een mooi resultaat waar we trots op zijn. Bovenop deze 56 procent heeft een aantal deelnemers gekozen voor vrijwilligerswerk of is een studie opgepakt. Hiermee wordt ook hun toekomstperspectief aanzienlijk verbreed.
Omdat we OAD op meerdere plekken in ons werkgebied lokaal aanbieden, verkorten we de reistijd voor deelnemers en wordt daarmee de drempel om mee te doen verlaagd. We verwachten binnenkort in onze nieuwe vestiging in Best te starten met de eerste drie tot vijf kandidaten.”
“Medio 2022 starten onderzoekers van de Universiteit van Amsterdam een studie die de financiële voordelen van OAD voor onze samenleving in kaart gaat brengen. Het wetenschappelijk onderzoek wordt momenteel voorbereid. Het brengt de totale financiële keten in beeld, van Wet langdurige zorg, via gemeenten naar werkgever.”
“Ik hoop dat ik binnen een paar maanden kan uitvliegen. Ik heb het gevoel dat ik er klaar voor ben om nieuwe stappen in het leven te zetten.” Egbert is een van de kandidaten die bij WSD in Vught meedoet aan de ontwikkelingsgerichte arbeidsmatige dagbesteding (OAD). Dat traject heeft WSD samen met Weener XL en Reinier van Arkel opgezet om mensen met een psychiatrische kwetsbaarheid passend werk te bieden en hun zelfredzaamheid te vergroten.
Egbert verricht vier dagen per week met andere deelnemers aan OAD allerlei werkzaamheden. “Het kan gaan om dozen vouwen of spullen inpakken voor Rituals of de Efteling. Ik heb af en toe ook schroeven gesorteerd en ingepakt. Dat vond ik wel grappig omdat mijn opa vroeger een timmerzaak had en exact hetzelfde werk heeft gedaan. Ik fiets elke dag vanuit mijn woonplaats naar Vught, een mooie tocht van ongeveer drie kwartier voordat ik met een kleine groep collega’s aan het werk ga.”
Middelbaar onderwijs volgde Egbert op het ds. Pierson College in ’s-Hertogenbosch. “Daarna koos ik voor de studie Geschiedenis aan de Radboud Universiteit in Nijmegen. Daar heb ik mijn bachelor behaald. Voor mijn masteropleiding ben ik naar de Rijksuniversiteit in Leiden gegaan. Omdat ik als uitwisselingsstudent ooit in Taiwan verbleef, koos ik voor Aziëstudies. Een interessante studie, al twijfel ik of ik er later nog iets aan heb.”
Hoewel hij zijn studie met slechts een kleine vertraging voltooide, ging het niet altijd goed met Egbert. Hij omschrijft zichzelf als een dromer die veel nadenkt over grote levensvraagstukken en daar soms veel last van heeft. ‘Ik vertel er liever niet zoveel over, maar het komt er op neer dat ik tweemaal ben opgenomen in een GGZ-instelling. Na mijn studie heb ik een tijdje niets gedaan omdat ik wilde nadenken over mezelf en over de toekomst.”
Helemaal stilzitten deed Egbert trouwens niet. “Ik ben vrijwilliger in het Stadsarchief van ’s-Hertogenbosch. Het werk dat ik daar deed én nog steeds doe, past bij mijn opleiding als historicus. Ik probeer met enige regelmaat naar het archief te gaan omdat ik me daar thuis voel en met mijn vakgebied bezig kan zijn.”
Reinier van Arkel nodigde Egbert uit voor deelname aan OAD. “Een aanbod om te gaan werken in een kringloopwinkel heb ik afgeslagen, dat leek me niet zo nuttig.” Na een klein jaar meegedaan te hebben aan het traject, zegt hij baat te hebben bij de structuur en het dagritme dat werken in Vught hem nu biedt. “Ik heb weer het gevoel dat ik iets kan betekenen. OAD voelt voor mij als een soort emancipatietraject, ik durf mijn vleugels weer uit te slaan.”
Wat heeft OAD Egbert gebracht? “OAD betekent met iets bezig zijn, ik krijg daar een boost van. Hier in Vught heb ik allerlei werknemersvaardigheden geleerd en het onderling contact leggen met collega’s gaat steeds vlotter. Het heeft ertoe geleid dat ik me gewaardeerd voel. Misschien klinkt het wat zwaar, maar dankzij OAD heb ik mijn waardigheid teruggevonden. Ik heb mijn medicatie kunnen afbouwen en zit écht een stuk beter in mijn vel.”
Egbert vervolgt: “Mijn succesvolle traject bij OAD heb ik echt aan mezelf te danken. Ik ben er helemaal voor gegaan. Waarom? Omdat ik OAD als een mooie kans zag om de stabiliteit die ik heb gevonden te kunnen consolideren. Als ik straks uitstroom, en ik voel dat die dag snel dichterbij komt, wil ik stapje voor stapje weer dingen gaan ondernemen. Een beroepsopleiding volgen misschien. Of een sollicitatietraining volgen.”
Aan het werk gaan als historicus is ook een optie, al twijfelt Egbert of er iemand zit te wachten op een pientere master die helemaal thuis is in de Aziatische wereld en Taiwan kent als zijn broekzak. ,,Ik beschik natuurlijk over academische vaardigheden die in heel veel beroepsgroepen van pas kunnen komen.” Een glimlach volgt. “Ach, misschien word ik wel verkoper. Wat ik dan het liefst verkoop? Mooie dromen!”