Jaarverslag 2021
WSD in tien punten
Theo Keijzers, directeur Innovatie & Projecten, WSD: “Na de invoering van de Participatiewet in 2015 is WSD aan de slag gegaan om een nieuwe koers te bepalen. Met succes hebben we aan een breed gedragen koersdocument gewerkt waarmee de instroom van doelgroepmedewerkers op gang is gehouden en versterkt. Bovendien is de continuïteit van onze organisatie hiermee gewaarborgd.”
“Het koersdocument dat in 2020 unaniem is vastgesteld heeft in ons jubileumjaar 2021 een stevig vervolg gekregen, dat zich in drie punten laat samenvatten.
Samen met onze negen gemeenten hebben we vorig jaar lokale plannen opgesteld die onze onderlinge samenwerking aanzienlijk versterken. Op alle fronten leeft de gedachte dat we samen onderweg zijn naar iets moois en we elkaar beter hebben leren kennen. De lokale plannen zijn in oktober door een Intergemeentelijke Projectgroep besproken en van een advies voorzien. Voor elke gemeente is een projectleider aangesteld die het uitrollen van de lokale plannen zal borgen.
Een tweede uitvloeisel van het koersdocument was in 2021 de oprichting van De Kenniskompanie. Dit expertisecentrum komt in een andere bijdrage binnen dit jaarverslag uitgebreid aan bod en draagt bij aan kennisoverdracht. Samen met de lokale plannen hoort De Kenniskompanie tot de basisdienstverlening in de negen WSD-gemeenten.
De ontwikkeling van zogeheten plusdiensten komt eveneens voort uit het koersdocument. Om inwoners naar arbeid toe te leiden, biedt WSD trainingen, workshops en opleidingen aan die bijdragen aan een succesvol ontwikkeltraject. Gemeenten kunnen bij ons aankloppen om plusdiensten zoals een sollicitatietraining, een taalcursus of de Z-route af te nemen en aan inwoners uit de doelgroep aan te bieden.”
“Met het koersdocument in handen is het onze gezamenlijke ambitie in 2025 minimaal 2.100 mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt passend werk te bieden. Een stevige opgave omdat er veel uitstroom is en de instroom terugloopt. Waar bij aanvang van de coronacrisis nog rekening werd gehouden met een economische teruggang, blijkt nu sprake van groei met als gevolg een enorme krapte op de arbeidsmarkt. Mensen komen eenvoudiger aan regulier werk; het beperkt de instroom in de bijstand en bij het UWV.
WSD blijft zich richten op mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt maar zal de bakens ook moeten verzetten. Meer dan ooit richten we ons nu ook op mensen die heel ver weg staan van een plek op de arbeidsmarkt. Denk aan ouderen, vluchtelingen die al jarenlang aan de zijlijn staan of mensen die geen aanspraak maken op een uitkering maar wel verlegen zitten om arbeidstoeleiding. We pleiten voor het opschudden van de gemeentelijke kaartenbakken om zo ook de zogeheten granieten bestanden aan te boren.”
“De lokale plannen gaan ons daarbij helpen. Net als een campagne die in 2022 gelanceerd wordt en potentiële doelgroepmedewerkers uitnodigt in beweging te komen. We schuiven samen met gemeenten aan tafel met inwoners die langdurig aan de zijlijn van de arbeidsmarkt staan. Vanwege de coronacrisis was het in 2021 niet mogelijk om op grote schaal persoonlijke gesprekken te voeren.
Tegelijk roepen we werkgevers op hun bedrijven open te stellen voor kwetsbare doelgroepen. Goed om te weten: bij WSD staan we klaar om ondernemers met raad en daad bij te staan. Het is immers onze ambitie alle inwoners naar vermogen mee te laten doen en passend werk te laten verrichten. Wat dat betreft is er de afgelopen 65 jaar bij WSD weinig veranderd.”
WSD heeft een nieuwe koers uitgestippeld die twee jaar geleden bestuurlijk is vastgesteld en in 2021 verder is uitgewerkt. De rode draad: WSD en haar negen gemeenten werken nog intensiever samen om inwoners met een afstand tot de arbeidsmarkt passend werk te bieden. “Dankzij een lokaal plan staan we met WSD dichter bij onze inwoners en wordt onderlinge samenwerking gestimuleerd”, zegt senior beleidsadviseur Saskia Jansen van de gemeente Best.
Het interview met Saskia vindt plaats aan de Industrieweg waar WSD in het najaar van 2021 een bedrijfspand in gebruik heeft genomen. Hier is een productiehal waar doelgroepmedewerkers beschut werk verrichten. Er is ook een ruimte waar inwoners, zoals statushouders en jongeren, een training, taalles of workshop kunnen volgen. Ook biedt het huurpand onderdak aan de pilot ontwikkelingsgerichte arbeidsmatige dagbesteding (OAD). “Een ruimte op de eerste verdieping zal waarschijnlijk medio 2022 in gebruik worden genomen voor OAD”, licht Saskia toe.
OAD richt zich op inwoners die in aanmerking komen voor dagbesteding. Binnen OAD worden deze inwoners intensief begeleid. In een tijdsbestek van zes, hooguit twaalf maanden wordt bekeken of een inwoner zich kan ontwikkelen tot een vorm van (betaald) werk”, vertelt Saskia. Op de nieuwe locatie werken veel inwoners van Best. Een deel van hen werkte eerder bij WSD in Boxtel, maar kan nu in de eigen woonplaats aan de slag. “Dit sluit aan bij het idee dat we lokaal werk willen creëren.”
Het lokaal plan dat WSD en Best hebben samengesteld omvat naast OAD ook de Z-route waarbij de Z staat voor zelfredzaamheid. De route, als pilot opgezet met buurgemeenten Nuenen, Oirschot en Son en Breugel, ondersteunt mensen met een lage leerbaarheid die moeite hebben met het leren van een nieuwe taal.
“Aan het opstellen van het lokaal plan is een intensief traject voorafgegaan”, blikt Saskia terug. “Na een eerste sessie in 2020 volgden – na een noodgedwongen coronapauze – in 2021 nog eens drie bijeenkomsten waaraan projectgroepleden enthousiast deelnamen. Het resultaat: een lijst van bestaande projecten en nieuwe ideeën waarvoor gemeente en WSD zich gezamenlijk gaan inzetten.”
De hulp aan kwetsbare jongeren is een van de vier zogeheten ontwikkelthema’s die in het lokaal plan in Best is geformuleerd. “Veel jeugdigen vinden het moeilijk om aan de huidige eisen van de arbeidsmarkt te voldoen. Samen met WSD leren we ze hoe ze hun weg kunnen vinden en kijken we welke specifieke aandachtspunten vereist zijn. Het ultieme doel: jeugdwerkloosheid terugdringen.”
Saskia vertelt dat het verstevigen van de samenwerking tussen WSD en andere maatschappelijke partners een ander ontwikkelthema is. “Het is wenselijk dat WSD en partners als Lumens, LEV, GGZ en MEE elkaar nog beter leren kennen en weten te vinden. Ketensamenwerking bevordert deskundigheid en stimuleert een integrale aanpak. Spontane ontmoeting helpt hier bij.”
Andere ontwikkelthema’s in Best zijn de mogelijke invoering van het werkdiagnose-instrument en het preferent administratief proces loonkostensubsidie. “Voor alle nieuwe thema’s geldt dat gestart wordt met een zorgvuldige oriëntatie, uitwerking en afweging”, stelt de senior beleidsadviseur. “Daarna volgt een nieuw beslismoment en bepaalt de stuurgroep welke thema’s wel of niet haalbaar zijn.”
Saskia is enthousiast over de samenwerking met WSD. Als ‘accounthouder’ ziet ze dat WSD flink aan de weg timmert en snel anticipeert op landelijke ontwikkelingen. “Ik kijk met plezier naar de nieuwsflitsen en filmpjes die WSD regelmatig verspreid. Elke keer weer zie ik veel blije gezichten van mensen die weer aan het werk zijn, ook in Best. Werk is in mijn ogen een mooi middel om ook andere levensdoelen te bereiken.”