Jaarverslag 2021
WSD in tien punten
Jan Simons, algemeen directeur WSD: “WSD doet de goede dingen voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, al meer dan 65 jaar. Vroeger als sociale werkvoorziening met de focus op ‘het goede werk’, nu als sociaal ontwikkelbedrijf met het vizier op ‘het goede pad’. We zijn continu in beweging als organisatie en blijven verbinding zoeken met onze negen gemeenten en honderden werkgevers en partners in de regio. En dat alles met slechts één doel: een groep kwetsbare inwoners ondersteunen in hun arbeidsontwikkeling.
Om mensen ook in de toekomst te ondersteunen, is gaandeweg een instrumentarium ontwikkeld dat ons tot een specialist in de regio heeft gemaakt. De leerwerkinfrastructuur die we bij WSD hebben opgezet, zal ook in de toekomst nodig blijven. Waarom? Er zullen altijd mensen zijn die daarop aangewezen zijn.”
“2021 stond in het teken van ons 65-jarig bestaansjubileum, al vierden WSD dat bescheiden. De coronapandemie stond een groot feest met alle collega’s in de weg, maar wat in het vat zit verzuurt niet. Houd dus rekening met een leuk feest in de loop van 2022.
We vierden ons jubileum onder meer met de uitgave van een boekwerk met 65 portretten. Het algemeen bestuur verraste ons met ‘De nieuwe toekomst’, een sculptuur met een toepasselijke naam van beeldend kunstenaar Corry Ammerlaan. Een heel leuk initiatief was de maandelijkse uitreiking van de WSD-lintjes. Medewerkers konden collega’s aanmelden die ze extra in het zonnetje wilden zetten; ze werden vervolgens verrast met een jubileumspeld. Met de ‘Wensexpres’ konden collega’s een wens in vervulling laten gaan door bijvoorbeeld hun werkplek te laten pimpen.
Dat de ondertekening van de nieuwe CAO Aan de slag voor participatiewetters op 1 juli bij WSD plaatsvond, was een kers op onze verjaardagstaart. WSD maakt zich immers al jaren hard voor fatsoenlijke arbeidsvoorwaarden voor deze groep en de aanwezigheid van Job Cohen was extra bijzonder. Hij was op dat moment voorzitter van Cedris, de landelijke vereniging voor een inclusieve arbeidsmarkt die nu geleid wordt door Mohamed el Mokkadem. De nieuwe preses van Cedris bezocht WSD begin 2022.”
“De coronacrisis was – net als in 2020 – ook in 2021 alomtegenwoordig. Als er iets is dat we tijdens deze crisis geleerd hebben, is dat we als organisatie creatief en inventief zijn en oplossingsgericht werken. Omdat arbeid hoog in het vaandel staat, was op slot gaan nooit een optie. Werk biedt onze doelgroepmedewerkers immers dagstructuur, sociale contacten én inkomen en daarom zijn onze deuren altijd opengebleven. Met inachtneming van alle coronamaatregelen natuurlijk.
Een punt van zorg was én is de uitvoering van de in 2015 ingevoerde Participatiewet. In Nederland zitten er nog steeds te veel mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan de kant. Het gaat niet goed met ‘inclusie’ en de Participatiewet heeft dat niet beter gemaakt. Sterker nog, cijfers laten zien dat de doelgroep nu minder kansen heeft dan vóór 2015.”
“Als je bedenkt dat in Nederland een onbenut arbeidspotentieel is van ten minste 1 miljoen mensen, liggen er Nederland breed, maar óók in ons werkgebied, nog stevige uitdagingen die we graag oppakken. En dat doen we samen met onze negen gemeenten en natuurlijk ondernemers. Hoewel 60 procent van alle werkgevers aangeeft bereid te zijn werkplekken in te richten voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, blijft het daadwerkelijke percentage nog steken op 12. Hoog tijd dus dat we alle zeilen bijzetten en onze de ambitieuze lokale plannen uitrollen die we in 2021 samen met gemeenten hebben opgesteld. Alleen dan kunnen we kwetsbare inwoners in onze gemeenten ondersteunen op hun soms hobbelige route naar arbeid.
Terugkijkend op ons 65-jarig bestaansjubileum en het vizier richtend op de toekomst, zie ik dat we als WSD van betekenis zijn voor onze 2.100 doelgroepmedewerkers. Ik ben blij met het vertrouwen en commitment van onze negen gemeenten en spreek mijn grote waardering en dank uit aan alle collega’s.”
De gemeentewerf van zijn woonplaats Oirschot was de plek waar Dries Mattheeuwse in 2021 het WSD-lintje kreeg opgespeld. Samen met collega Robert Kerckhoff was Dries voorgedragen voor de eervolle onderscheiding, die in het jubileumjaar van WSD elke maand aan medewerkers werd uitgereikt. “Een mooie blijk van waardering van een collega die we tijdens een hele verdrietige periode intensief hebben ondersteund”, blikt Dries terug.
Dries valt meteen met de deur in huis. “Ik ben een mensenmens. Als iemand om hulp of ondersteuning verlegen zit, kom ik in actie.” Dat deed hij met collega Robert ook toen medewerker Hans van der Staaij vorig jaar afscheid moest nemen van zijn echtgenote. “Als leidinggevenden hebben we Hans begeleid bij het rouwproces en hem ondersteund waar dat nodig was. Hans was blij dat we er voor hem waren, al vind ik dat niet meer dan normaal hoor …”
Bijna 25 jaar geleden maakte Dries de overstap van de gemeente Sint-Oedenrode naar WSD. Bij het sociaal ontwikkelbedrijf werkt hij sindsdien als uitvoerder in het groenbeheer. “Ik begeleid andere uitvoerders en voormannen in hun dagelijks werk en neem opdrachten aan. Ik kijk ook mee naar de ontwikkeling van doelgroepmedewerkers en verzorg groenopleidingen. Wie herhalingstoolboxen voor het werken met de motorkettingzaag, bosmaaier of elektrische heggenschaar volgt, komt mij ook in het leslokaal tegen.”
Dries’ ‘veelzijdige en mooie baan’ – zijn eigen woorden – omvat nog meer facetten. Zo is hij leidinggevende op vijf milieustraten die onder de paraplu van WSD in het werkgebied worden geëxploiteerd. “De milieustraat in Son en Breugel behoorde al eerder tot mijn portefeuille, in 2021 zijn de voorzieningen in Sint-Oedenrode, Schijndel, Haaren en Best erbij gekomen. Ik denk momenteel mee over de transformatie van de Rooise milieustraat tot recycleplein. Daarnaast train ik onze mensen, bijvoorbeeld hoe ze asbest kunnen herkennen en moeten omgaan met klein chemisch afval.”
WSD is de voorbije jaren veranderd van een sociale werkvoorziening in een sociaal ontwikkelbedrijf. Dries heeft dat als bijna-zilveren medewerker van dichtbij meegemaakt. “Toen ik bij WSD kwam, werkten vooral bouwvakkers met fysieke klachten en boeren die hun bedrijf hadden beëindigd in het groen. Nu werk ik met een hele pluriforme groep mensen die om uiteenlopende redenen een grote afstand tot de arbeidsmarkt hebben. De onderliggende problematiek is vaak complex en varieert van een fysieke beperking tot psychiatrische kwetsbaarheid.”
Dries houdt van het werken met inburgeraars. Ontelbare succesverhalen kan hij vertellen over mensen die na een vlucht uit een oorlogsgebied in het Midden-Oosten of Afrika naar Nederland komen om een nieuw bestaan op te bouwen. “Ik werk vaak met bewoners van het asielzoekerscentrum in Oisterwijk en ontmoet veel mensen die een enorme drive hebben. Het is mooi dat WSD als ontwikkelingsgerichte organisatie kan bijdragen aan hun integratie, bijvoorbeeld door taalcursussen en werkplekken aan te bieden.”
Met Sturen op zelfsturing streeft WSD ernaar kandidaten meer zelfregie te geven. “Een hele mooie training”, vindt Dries. “In plaats van kandidaten continu aan het handje te nemen, kijken we in gesprekken wat ze zelf kunnen regelen of nodig hebben om verder te groeien. Dat werkt, ook tijdens de jaarlijkse voortgangsgesprekken die we heel toepasselijk ‘Ik ben aan de bal’ noemen. We verkennen wat we voor iemand kunnen betekenen of welke trainingen passend zijn. Jongeren kunnen ervoor kiezen om op snuffelstage te gaan, bijvoorbeeld in het groen.”
Als de foto gemaakt wordt, trekt Dries zijn WSD-jas aan. Het WSD-lintje wordt nog even opgepoetst. “Ik draag het WSD-lintje met trots, elke dag. Dus ook vandaag.”